Rewolucja dziewiątego miesiąca. Wskazywanie palcem jako dobry zwiastun,nie jako niepożądany gest.



W artykule: rozwój dziecka w dziewiątym miesiącu życia, o geście wskazywania palcem, sposoby na wywołanie tego gestu.

Każdy miesiąc w życiu małego człowieczka to kroki milowe w jego rozwoju. Ja dokładniej chciałabym opowiedzieć Wam o dziewiątym miesiącu i o geście wskazywania palcem, jaki w tym czasie powinien się pojawić.

Do dziewiątego miesiąca dziecko wchodzi wyłącznie w interakcje dwustronne - dziecko – inna osoba, dziecko – zabawka/przedmiot/zdarzenie. W okolicach dziewiątego miesiąca jest już możliwa reakcja trójstronna: dziecko-inna osoba-przedmiot/zdarzenie, reakcja ta tworzy pole wspólnej uwagi, maluch zaczyna dzielić uwagę z dorosłym. To właśnie wtedy dziecko powinno zacząć wskazywać palcem w sposób intencjonalny. Powiecie pewnie: moje dziecko już od dawna wskazuje palcem, zgoda, jednak robi to najpewniej w momencie kiedy chce osiągnąć jakiś swój cel, ten gest zatem ma charakter rozkazujący – daj! W rewolucji dziewiątego miesiąca nie chodzi tylko o to by dziecko wskazywało palcem czy też ręką, ale o jakość tego gestu, musi mieć on funkcję orzekającą, oznajmującą, maluch ma na myśli: zobacz, czy ty też to widzisz?!, wtedy również dziecko zaczyna podążać za wzrokiem dorosłych. Tak jak uśmiech, o którym mowa była wcześniej na blogu KLIK, tak i ten gest jest zwiastunem późniejszego dialogu, wzajemnej, werbalnej komunikacji. Pominięcie tego etapu jest ważną informacją dla opiekunów czy też terapeuty, bowiem brak kontaktu wzrokowego z dzieckiem, trudności w nawiązaniu wspomnianego wzajemnego pola uwagi, świadczyć może o zaburzeniach m.in. autystycznych. Nie uważajmy tego gestu u siebie oraz u małych dzieci za coś złego, za przejaw złego wychowania.

Warto ten właściwy gest wskazywania palcem wypracować u dziecka już wcześniej, pomóc mu w tym. Opiekunowie powinni sami używać tego gestu, najpierw podczas oglądania książeczek, poprzez dotykanie szczegółów zabawek (oko, ucho, nos), potem około 7 miesiąca życia podczas codziennych czynności, w trakcie noszenia na rękach, powinno się umożliwiać dziecku oglądanie atrakcyjnych przedmiotów w pokoju, na spacerze wskazywać dostrzeżone obiekty. Jeśli chcemy niemowlęciu zwrócić na coś uwagę zawsze niech towarzyszy temu gest wskazania palcem.

Wskaźniki pola wspólnej uwagi:


    • wspólne zaangażowanie,

    • podążanie za wzrokiem,

    • reakcje na przeszkody społeczne,

    • naśladowanie czynności instrumentalnych,

    • naśladowanie czynności arbitralnych,

    • gesty nakazujące,

    • gesty oznajmujące.

Na podstawie: Kulturowe źródła ludzkiego poznania, M. Tomasello, str. 86.

Komentarze