SEPLENIENIE MIĘDZYZĘBOWE
Najczęstszym powodem występowania tegoż seplenienia jest wada zgryzu, nawyk mówienia ze smoczkiem oraz półotwarte usta u dzieci, które borykają się z alergią. Wielu badaczy twierdzi, że seplenienie to powinno zaniknąć do piątego roku życia, jeśli jednak to nie nastąpi należy rozpocząć korektę, ja natomiast uważam, że im szybciej podejmiemy decyzję o korekcie tym szybciej się z nią uporamy, dlatego nie odwlekajmy decyzji o terapii aż dziecko na swoim torcie zdmuchnie pięć świeczek.
Dlaczego warto przystąpić do terapii jak najszybciej?
Mniejsze dzieci nie mają jeszcze świadomości swojej wady, łatwiej ćwiczą w formie zabaw, nie wpływa to na ich stan emocjonalny, nie czują, że „coś nie gra”. Dzieci w wieku szkolnym blokują się, wiedzą, że „mówią śmiesznie” i to powoduje wycofanie z grupy, budowanie niskiej samooceny, a w efekcie trudności w nauce i problemy emocjonalne. Nie chodzi tutaj tylko o tytułowe seplenienie międzyzębowe, ale o każdą wadę i każdy deficyt językowy.
Co dzieje się w buzi przy seplenieniu międzyzębowym?
Czubek języka Malucha wędruje między zęby górne i dolne i jest widoczny między wargami.
Głoski przedniojęzykowo-zębowe, u których podczas realizacji język powinien „chować się” za zębami ([t], [d], [z], [s], [c], [dz], [n]), realizowane są z językiem między nimi.
Boki języka odchylają się od od dziąseł i górnych zębów i wówczas powietrze ucieka szczelinami, które powstały.
Jak ćwiczyć?
Mówimy dziecku by podczas mówienia zacisnęło zęby i nie pozwoliło językowi wydostać się przed nie.
Początkowo dziecko będzie realizowało głoski z zaciśniętymi zębami, spokojnie, zjawisko to stopniowo będzie zanikało.
I tak rozpoczynamy wymowę głosek, ale uwaga! Robimy to wypowiadając sylaby oraz wyrazy i rozpoczynamy od takich, które zawierają głoskę [z] oraz [s]:
Gotowi?
Najpierw rozgrzewka, pomoże ona nam rozruszać język Malucha, usprawnić i "poczuć"go i tym samym wprowadzić do dalszych ćwiczeń, gdzie język będzie na pierwszym miejscu.
liczymy ząbki – czubek języka dotyka każdego zęba dolnej, a następnie górnej szczęki,
czubek języka dotyka raz jednego raz drugiego kącika ust,
polerujemy ząbki – czubek języka przesuwamy po wewnętrznej powierzchni ust,
koci grzbiet – czubek języka mocno dociska dolne ząbki, a jego grzbiet unosi się do góry.
Możemy powtórzyć te ćwiczenia jeszcze raz.
ĆWICZEIE 1
Dziecko losuje z koszyczka kartoniki z sylabami, jeśli potrafi czytać, odczytuje je samodzielnie, jeśli nie, powtarza za Tobą. Rozpoczynamy od sylab otwartych – zakończonych samogłoską, a następnie zamkniętych, zakończonych spółgłoską. W trakcie ćwiczeń możesz dokładać sylaby, później też wyrazy, gdzie głoski [z] i [s] będą w rożnych miejscach, na początku, w środku czy też na końcu słowa. Najpierw niech wyjmuje po jednym kartoniku, następnie po dwa i po trzy. Tak by odczytywał/powtarzał kolejno wylosowane przez siebie sylaby czy też pseudo wyrazy. Tutaj przydadzą się gesty artykulacyjne, by uzmysłowić dziecku, pomóc mu skojarzyć, jak właściwie ma być realizowana poszczególna głoska.
I tak: dla S : palec wskazujący ułożony jest, równolegle, płasko pod dolną wargą, dotyka jej.
Wypowiadając głoski w sylabach przeciągnijmy jej brzmienie. Zwracamy uwagę na to, że język jest przyciśnięty do dolnych zębów, a usta przypominają spłaszczony uśmiech.
ĆWICZENIE 2
To trening słuchu Malucha, a dokładniej chodzi tutaj o kontrolę prawidłowo i nieprawidłowo realizowanych głosek. Do tego przyda nam się pacynka, która będzie wypowiadała poszczególne sylaby, a potem wyrazy. Dlaczego to nie na nas ma patrzeć Maluch? Dziecko musi nauczyć się odróżniać głoski bez kontroli wzrokowej, nie patrząc nam na usta, dlatego pacynka odwróci uwagę dziecka sprawiając, że w tym ćwiczeniu będzie ono wykorzystywało wyłącznie zmysł słuchu.
Wykorzystaj te słowa, które pojawiają się najczęściej w słownictwie dziecka, wypowiadaj je parami raz z językiem między zębami, a raz prawidłowo, zmieniaj kolejność. Pytasz: SOK czy [język między zębami] SOK? Który wyraz pacynka wypowiedziała prawidłowo?
Przykładowe słowa do ćwiczeń: DESKA, KOSMOS, KOZA, KOTKA, CEBULA, KUCYKI, KADZIDŁO, DZIADZIO, KODEKS, KOSA, PŁOTEK, PAJAC …
Pacynka może być wykonana ze skarpety lub z papieru. Ja korzystam z wersji papierowej głowy dinozaura. Papierowa buźka jest prosta do zrobienia, można tworzyć głowy zwierząt, postaci bajkowych itp. w zależności od upodobań dziecka.
ĆWICZENIE 3
Historyjka obrazkowa pozwoli przećwiczyć wypracowane już umiejętności w mowie spontanicznej. Umówcie się, że opowiadacie ją z językiem za zębami. Historyjka obrazkowa powinna uwzględniać wiek rozwojowy dziecka. Moja historyjka myślę, że będzie odpowiednia już dla dzieci od czterech lat. Dodatkowo, układając ją samodzielnie z rozsypanych obrazków, dziecko uczyć się będzie myślenia przyczynowo-skutkowego, porządku linearnego i utrwalać będzie analizę materiału od strony lewej do prawej. Takie historyki obrazkowe można znaleźć w wielu wydawnictwach, są bardzo pomocne przy wielu ćwiczeniach stymulujących lewą półkulę.
PAMIĘTAJ! Aby ćwiczenia maiły sens musisz je wykonywać codziennie przynajmniej po 30 min.
Ja wiem, że „wykroić” tyle czasu między innymi obowiązkami domowymi nie jest łatwo, ale tylko systematyczna praca da Wam satysfakcjonujące efekty. No dobra.... jeśli nie pół godziny to przynajmniej te dziesięć minut! Ale codziennie i rzetelnie :) . Zawsze rozpoczynajmy od krótkiej rozgrzewki, która rozrusza i usprawni język dziecka.
Eliminacja wad wymowy wymaga czasu, kreatywnych ćwiczeń, zaangażowania i systematyczności. Nie ma żelaznych ram ile czasu potrzeba na jaką wadę. Czasem jest tak, że uda nam się to wyćwiczyć niemalże w mgnieniu oka, a czasem... trwa to naprawdę długo. Dobrze jest zachęcić dziecko do systematyczności poprzez stworzenie np. kalendarza ćwiczeń, gdzie Maluch będzie odznaczał kolejny dzień efektownych ćwiczeń, a Ty będziesz obdarowywała go naklejką za każdy tak wspólnie spędzony czas.
POWODZENIA!
Komentarze
Prześlij komentarz