Etap drugi – wyrażenia dźwiękonaśladowcze
Zgodnie z właściwym rozwojem mowy, wyrażenia dźwiękonaśladowcze pojawiają się przed ukończeniem pierwszego roku życia. Maluchy ochoczo powtarzają wypowiadane przez dorosłych głosy zwierząt, pojazdów, wyrażenia te mają budowę sylab otwartych (samogłoska na końcu wyrażenia). Dźwięki te są melodyjne, szczególnie akcentowane przez wypowiadających, dlatego w większości odbierane są przez prawą półkulę mózgu dziecka. Dlatego warto rozpocząć naukę czytania od tych wyrażeń, opanowane, będą stanowiły świetną bazę do późniejszego odczytywania wyrazów. Zabawa wyrażeniami dźwiękonaśladowczymi wyzwala u dziecka spontaniczne reakcje, zabawę językiem, powstawaniem dziecięcych neologizmów, które są ważnym etapem ćwiczeń słowotwórczych i artykulacyjnych, przygotowuje również do nauki języków obcych. Szybkie rozpoznawanie zapisu MU, BE, KO, ma silne oddziaływanie motywujące do dalszej nauki.
Nauka odczytywania wyrażeń dźwiękonaśladowczych również opiera się na trzech etapach:
Etap pierwszy – powtarzanie
Tutaj przydadzą się karteczki z zapisem wyrażeń dźwiękonaśladowczych oraz plansza z odpowiednimi zwierzątkami czy też pojedyncze zwierzątka ważne na tym etapie jest by były to wyrażenia zróżnicowane w swym zapisie, zacznijmy od:
MU
BE
PI
KO
By było atrakcyjnie losujemy z pudełeczka karteczkę z zapisem, Ty odczytujesz ją, a po Tobie powtarza Maluch i układa pod odpowiednim zwierzątkiem. Wiele dzieci już na tym etapie będzie wykazywało się znajomością wcześniej poznanych samogłosek, wskazując je, to bardzo ważna umiejętność dokonywania analizy zapisu liter, która zwiastuje w przyszłości umiejętność prawidłowego pisania. Pamiętaj o geście wskazywania palcem, pokazuj najpierw zwierzątko, potem zapis, rób to dwukrotnie, możesz też razem z Maluchem, jego paluszkiem pokazywać konkretne elementy. By utrudnić to zadanie możesz używać zwierząt-cieni i do nich dopasowywać wyrażenia, jest to wersja trudniejsza, mocno ćwicząca percepcję wzrokową dziecka. Szablon zwierzątek-cieni wraz z wyrażeniami dźwiękonaśladowczymi, do pobrania tutaj: KLIK
Etap drugi - rozumienie
Teraz należy przygotować kartoniki ze zwierzętami, a na ich odwrocie zapis odpowiedniego wyrażenia dźwiękonaśladowczego. Można wykorzystać zafoliowane karty albumu fotograficznego i tam włożyć postaci zwierzątek, a na odwrocie zapis, ważne jest, by kształt nie zdradzał dziecku o jakie zwierze chodzi. Najpierw układamy przed Maluchem zwierzątka, odwracamy kolejno i odczytujemy zapis, róbcie to wolno (obrót kartki, wskazanie palcem, układ ust) tak, by neurony zwierciadlane mogły zadziałać u Malucha, on Wasze gesty będzie przetwarzał i „wykonywał” w swoim umyśle. Właściwy etap ćwiczenia, to widoczne najpierw zapisy wyrażeń, dziecko widzi zapis i próbuje rozpoznać zwierzątko, jakie kryje się po drugiej stronie.
Następne ćwiczenie – etykietki z zapisem wyrażeń i rysunki lub figurki zwierzątek. Ty układasz kolejno obrazki, a Maluch je podpisuje, można odwrócić to zadanie tak, by to do etykietek Maluch dopasowywał odpowiednie obrazki/figurki. Pamiętaj o zamianie ról, Ty jako uczeń, Maluch jako nauczyciel!
Zwiększ ilość etykietek o kolejne wyrażenia dźwiękonaśladowcze. Dopasuj do nich ilustracje, np. PU PU – pociąg, LA LA – dzieci tańczące, BU,BU – samochód straży pożarnej, PLUM, PLUM – kamień wrzucony do wody, UHU – sowa, TIK TAK – zegar, BACH, BACH – uderzanie czymś, KAP, KAP, padający deszcz, PUK, PUK stukanie do drzwi, HOP, HOP podskakujące dziecko, KUM, KUM – żabka, KLE, KLE – bocian, GUL, GUL – indyk, MIAU – kotek, HAU, HAU – pies, IO – osiołek, ME,ME – koza, KWA, KWA kaczka, IHA- koń....
Innym ćwiczeniem może być utworzona plansza z zapisanymi wyrażeniami, dziecko otrzymując osobne kartoniki z zapisem wyszukuje takich samych i układa na planszy.
Przy każdych z tych zadań ważna jest ilość powtórzeń w ciągu dnia. Wyrażenia dźwiękonaśladowcze, by mogły się utrwalać, muszą być używane podczas spaceru, kąpieli, jazdy samochodem. Wyrażenia, które dziecko czyta, muszą utrwalić się w percepcji słuchowej. Dziecko osiągnie drugi etap nauki kiedy samodzielnie dopasuje kartonik z wyrażeniem dźwiękonaśladowczym do odpowiedniej ilustracji.
Etap trzeci – nazywanie
samodzielne czytanie Zeszytu numer 2 – wyrażenia dźwiękonaśladowcze z serii Kocham czytać. Oczywiście ta samodzielność jest tylko umowna – ilustracje podpowiadają zapis. Ważne jest by kontrolować właściwą ilość odczytanych sylab, pokazuj palcem w razie trudności każdą z nich.
I tak jesteśmy gotowi na kolejny etap – czytanie sylab otwartych :)
na podstawie: J. Cieszyńska, Kocham czytać, Poradnik dla rodziców i nauczycieli, Kraków 2017
Zeszyty należące do serii.
Zgodnie z właściwym rozwojem mowy, wyrażenia dźwiękonaśladowcze pojawiają się przed ukończeniem pierwszego roku życia. Maluchy ochoczo powtarzają wypowiadane przez dorosłych głosy zwierząt, pojazdów, wyrażenia te mają budowę sylab otwartych (samogłoska na końcu wyrażenia). Dźwięki te są melodyjne, szczególnie akcentowane przez wypowiadających, dlatego w większości odbierane są przez prawą półkulę mózgu dziecka. Dlatego warto rozpocząć naukę czytania od tych wyrażeń, opanowane, będą stanowiły świetną bazę do późniejszego odczytywania wyrazów. Zabawa wyrażeniami dźwiękonaśladowczymi wyzwala u dziecka spontaniczne reakcje, zabawę językiem, powstawaniem dziecięcych neologizmów, które są ważnym etapem ćwiczeń słowotwórczych i artykulacyjnych, przygotowuje również do nauki języków obcych. Szybkie rozpoznawanie zapisu MU, BE, KO, ma silne oddziaływanie motywujące do dalszej nauki.
Nauka odczytywania wyrażeń dźwiękonaśladowczych również opiera się na trzech etapach:
Etap pierwszy – powtarzanie
Tutaj przydadzą się karteczki z zapisem wyrażeń dźwiękonaśladowczych oraz plansza z odpowiednimi zwierzątkami czy też pojedyncze zwierzątka ważne na tym etapie jest by były to wyrażenia zróżnicowane w swym zapisie, zacznijmy od:
MU
BE
PI
KO
By było atrakcyjnie losujemy z pudełeczka karteczkę z zapisem, Ty odczytujesz ją, a po Tobie powtarza Maluch i układa pod odpowiednim zwierzątkiem. Wiele dzieci już na tym etapie będzie wykazywało się znajomością wcześniej poznanych samogłosek, wskazując je, to bardzo ważna umiejętność dokonywania analizy zapisu liter, która zwiastuje w przyszłości umiejętność prawidłowego pisania. Pamiętaj o geście wskazywania palcem, pokazuj najpierw zwierzątko, potem zapis, rób to dwukrotnie, możesz też razem z Maluchem, jego paluszkiem pokazywać konkretne elementy. By utrudnić to zadanie możesz używać zwierząt-cieni i do nich dopasowywać wyrażenia, jest to wersja trudniejsza, mocno ćwicząca percepcję wzrokową dziecka. Szablon zwierzątek-cieni wraz z wyrażeniami dźwiękonaśladowczymi, do pobrania tutaj: KLIK
Etap drugi - rozumienie
Teraz należy przygotować kartoniki ze zwierzętami, a na ich odwrocie zapis odpowiedniego wyrażenia dźwiękonaśladowczego. Można wykorzystać zafoliowane karty albumu fotograficznego i tam włożyć postaci zwierzątek, a na odwrocie zapis, ważne jest, by kształt nie zdradzał dziecku o jakie zwierze chodzi. Najpierw układamy przed Maluchem zwierzątka, odwracamy kolejno i odczytujemy zapis, róbcie to wolno (obrót kartki, wskazanie palcem, układ ust) tak, by neurony zwierciadlane mogły zadziałać u Malucha, on Wasze gesty będzie przetwarzał i „wykonywał” w swoim umyśle. Właściwy etap ćwiczenia, to widoczne najpierw zapisy wyrażeń, dziecko widzi zapis i próbuje rozpoznać zwierzątko, jakie kryje się po drugiej stronie.
Następne ćwiczenie – etykietki z zapisem wyrażeń i rysunki lub figurki zwierzątek. Ty układasz kolejno obrazki, a Maluch je podpisuje, można odwrócić to zadanie tak, by to do etykietek Maluch dopasowywał odpowiednie obrazki/figurki. Pamiętaj o zamianie ról, Ty jako uczeń, Maluch jako nauczyciel!
Zwiększ ilość etykietek o kolejne wyrażenia dźwiękonaśladowcze. Dopasuj do nich ilustracje, np. PU PU – pociąg, LA LA – dzieci tańczące, BU,BU – samochód straży pożarnej, PLUM, PLUM – kamień wrzucony do wody, UHU – sowa, TIK TAK – zegar, BACH, BACH – uderzanie czymś, KAP, KAP, padający deszcz, PUK, PUK stukanie do drzwi, HOP, HOP podskakujące dziecko, KUM, KUM – żabka, KLE, KLE – bocian, GUL, GUL – indyk, MIAU – kotek, HAU, HAU – pies, IO – osiołek, ME,ME – koza, KWA, KWA kaczka, IHA- koń....
Innym ćwiczeniem może być utworzona plansza z zapisanymi wyrażeniami, dziecko otrzymując osobne kartoniki z zapisem wyszukuje takich samych i układa na planszy.
Przy każdych z tych zadań ważna jest ilość powtórzeń w ciągu dnia. Wyrażenia dźwiękonaśladowcze, by mogły się utrwalać, muszą być używane podczas spaceru, kąpieli, jazdy samochodem. Wyrażenia, które dziecko czyta, muszą utrwalić się w percepcji słuchowej. Dziecko osiągnie drugi etap nauki kiedy samodzielnie dopasuje kartonik z wyrażeniem dźwiękonaśladowczym do odpowiedniej ilustracji.
Etap trzeci – nazywanie
samodzielne czytanie Zeszytu numer 2 – wyrażenia dźwiękonaśladowcze z serii Kocham czytać. Oczywiście ta samodzielność jest tylko umowna – ilustracje podpowiadają zapis. Ważne jest by kontrolować właściwą ilość odczytanych sylab, pokazuj palcem w razie trudności każdą z nich.
I tak jesteśmy gotowi na kolejny etap – czytanie sylab otwartych :)
na podstawie: J. Cieszyńska, Kocham czytać, Poradnik dla rodziców i nauczycieli, Kraków 2017
Zeszyty należące do serii.
Komentarze
Prześlij komentarz