Etap czwarty – CZYTANIE SYLAB OTWARTYCH – Symultaniczno-SekwencyjnaNauka Czytania®

Podczas tego etapu nauki, silnie pracować będzie lewa półkula mózgu dziecka. Czytanie sylab otwartych wymaga sekwencyjnego, analitycznego przetwarzania informacji. Jedną z głównych umiejętności lewej półkuli jest spostrzeganie relacji między elementami – w tym przypadku będzie to zmieniająca się samogłoska, już tak dobrze znana i rozpoznawana przez Malucha, natomiast elementem stałym będzie spółgłoska, razem tworzyć będą sylabę otwartą. Zadaniem lewopółkulowym w tym etapie, będzie również utrzymywanie prawidłowego odczytywania sekwencji, wzajemnego następstwa liter i sylab po sobie, a prawa półkula odpowiedzialna będzie za właściwy kierunek czytania – od lewej do prawej. Takie wyjaśnienie ról półkul, uświadamia nam, jak ważne są ćwiczenia stymulujące obie półkule. Dlatego zanim przejdziecie do odczytywania sylab, zacznijcie od rozgrzewki, np. ćwiczenie lewej półkuli - układanie sekwencji, dobrze sprawdzi się tutaj materiał atematyczny.

Etap pierwszy - powtarzanie

Rozpoczynamy naukę odczytywania sylab zgodnie z rozwojem językowym dziecka.

Jako pierwsze w użyciu pojawiają się sylaby zbudowane z spółgłosek P, B, M, są one najbardziej zróżnicowane artykulacyjnie dla dzieci.

Przygotuj podłużną planszę z zapisem, oczywiście wielkim drukiem, sylab: PA, PO, PU/PÓ (na odwrocie), PE, PI, PY. Osobno przygotuj kartoniki z tymi samymi sylabami, jeden kartonik – jedna sylaba.

Odczytuj razem z dzieckiem sylaby z kartoników i układajcie je pod tymi samymi sylabami zapisanymi na planszy. Pamiętaj o głośnym, melodyjnym odczytywaniu układanych sylab, jeśli dziecko ma trudności z zapamiętaniem, rozpoznawaniem, śpiewaj te sylaby! To sprowokuje Malucha by powtarzał za Tobą usłyszaną wypowiedź, a tym samym ćwiczył jej rozpoznawanie. Kiedy sylaby z samogłoską P będą już przez Was przećwiczone, zróbcie to samo ze spółgłoskami B i M.




W Zeszycie trzecim, serii Kocham Czytać spróbujcie odnaleźć i dopasować przygotowane przez Ciebie kartoniki z sylabami, opowiedz dziecku historyjkę, jaką przedstawia ilustracja, pomoże mu to kojarzyć zapis sylaby z zapamiętaną sytuacją, w momencie kiedy będzie miał trudność z identyfikacją sylaby, dodatkowo ćwiczony będzie słuch fonemowy. Na tym etapie ważne jest, by dziecko powtarzało sekwencję zapisanych sylab. Jeśli nie macie w/w serii zeszytów, sama zapisz na kartce sylaby, ułatwiaj ich odczytywanie łukami rysowanymi pod każdą z nich, twórz sekwencję dwu, trzy, czterosylabowe, pilnuj właściwego odczytywania ilości zapisanych sylab.


Etap drugi – rozumienie

Cały czas jesteśmy w kręgu sylab prymarnych, pierwszych, zbudowanych z P, B.M. Kartoniki z sylabami zbudowanymi z spółgłoską P ułóż przed Maluchem, powiedz: „Spróbuj odnaleźć sylabę PA”, jeśli dziecko ma trudności z identyfikacją odwołaj się do niedawno czytanej przez Was książeczki, zapytaj: „pamiętasz co mówiła dziewczynka gdy żegnała mamusię?” dziecko może odnaleźć ilustrację, o której mowa, Ty zasłoń dłonią dwie sylaby, tak by Maluch swoim wzrokiem „skanował” tylko jedną sylabę, ponów prośbę, o odnalezienie ze zbioru sylab, sylabę PA. Jeśli jednak nie korzystasz z Zeszytu numer 3 sama odczytuj ze zbioru sylabę i poproś o jej podanie lub wrzucenie do koszyczka. Ważne jest nadawanie znaczeń sylabom, czyli odwoływanie się do konkretnych ilustracji, uczy to bowiem Malucha, już w tej chwili, czytania ze zrozumieniem, które jest tak ważne w dalszej edukacji. Pomoc, którą przygotowałam KLIK, może też świetnie się sprawdzić w tym etapie. Nadawajcie zwierzakom „sylabowe imiona” Małpka – PY, zapytaj Malucha, które ze zwierzątek ma na imię PY? Zamieńcie się rolami! Niech to Maluch pyta Ciebie o imiona zwierząt. Etap rozumienia zostanie osiągnięty, gdy . Podziel to ćwiczenie – osobno przećwicz sylaby z P, osobno z B i M, nie mieszaj zestawów.

Eta trzeci – nazywanie (samodzielne czytanie)

Przygotowane przez Ciebie wszystkie sylaby ułóż przed Maluchem, poproś go, aby przeczytał jedną z sylab, Twoim zadaniem będzie podanie właściwej, oczywiście musisz wcielić się w niesfornego ucznia, który będzie popełniał błędy, który będzie niepewny swoich decyzji, tak by stworzona przez Ciebie sytuacja zmusiła Malucha do korygowania Twoich błędów i aktywnego uczestnictwa w zadaniu. Maluch zamiast Ciebie może uczyć misia czy pacynkę, w której rolę będziesz się wcielała.

Ułóż przed dzieckiem dwa kartoniki z sylabami, poproś o odczytanie, ułóż trzy, ponów prośbę. W trakcie tego zadania wspomnij Maluchowi, że to zadanie nie będzie łatwe i, że popełniane błędy nie są niczym złym, tak zorganizowany proces nauki nie powoli na to, by Maluch doznał uczucia porażki, a tym samym zniechęcił się do dalszej nauki. Podczas tego ćwiczenia dziecko uświadamia sobie, że nie tylko musi identyfikować samogłoskę, którą doskonale zna, ale musi także zwracać uwagę na spółgłoskę, z którą jest ona połączona. To najtrudniejszy etap czytania związany z różnicowaniem.

Ze zbioru wszystkich sylab odczytaj dwie, poproś by Maluch je odnalazł i ułożył w takiej kolejności w jakiej Ty powiedziałaś. Spróbujcie to samo z trzema sylabami. Podczas tego zadania ćwiczona jest pamięć słuchowa, słuch fonemowy oraz linearne przetwarzanie bodźców.

Zgodnie z przedstawionym schematem Maluch poznaje sylaby z pozostałymi spółgłoskami. UWAGA! Nie oznacza to, że należy dążyć do odczytywania przez dziecko wszystkich sylab otwartych, też i tych zbudowanych z dwu i trójznaków. Kiedy Maluch opanuje sylaby z P, B, M oraz L należy wrócić do spółgłosek P i M i łączyć je z samogłoskami, budując dwie sylaby:

APA, AMA, OPO, OMO, UPU, UMU... i tak zapisane na kartonikach sylaby uczyć odczytywać. Ale o tym w następnym wpisie. 

na podstawie: J. Cieszyńska, Kocham czytać, Poradnik dla rodziców i nauczycieli, Kraków 2017

Zeszyty należące do serii.

Komentarze